با گذشت یک هفته از اجرای طرح استفاده از کارت سوخت شخصی اما ظاهرا فقط ۵ درصد از متقاضیان از کارت سوخت شخصی استفاده کرده اند.
بالاخره تصمیم دولت مبنی بر بازگشت به گذشته و استفاده از کارت سوخت شخصی از روز سه شنبه ۲۲ مرداد ماه سال جاری عملیاتی شد. خوشبختانه احیای کارت سوخت اینبار با کمترین مشکل صورت گرفت و شرایط سوخت گیری با کارت سوخت شخصی موجب نشد تا مشکلی در کشور ایجاد شود و شرایط ایستگاه های عرضه سوخت در سطح شهر تهران همانند روز های قبل از اجرای این طرح با آرامش مواجه بود. ظاهرا این شرایط در شهرها و استانهای دیگر کشور نیز همین گونه بوده است.
بعد از گذشت تقریبا یک هفته از اجرای این طرح فرصت را مناسب دیدیم تا گشتی در جایگاههای عرضه سوخت در سطح شهر تهران بزنیم و از مشکلاتی که مردم پس از اجرای این طرح با آن مواجه شدند پرس و جو کنیم.
* ۶۰ لیتر سهمیه نیست؛ محدودیت سوختگیری روزانه است
از همین جهت مقصد اول را خیابان فدائیان اسلام انتخاب کرده و از یکی از جایگاههای عرضه سوخت در این خیابان بازدید کردیم؛ شرایط به ظاهر عادی بود اما برای بررسی بیشتر به عنوان فردی که می خواست بنزین بزند وارد جایگاه شدیم که در هنگام سوختگیری و زمانی که در صف انتظار بودیم به چند نکته جالب برخورد کردیم.
اول آنکه اگرچه بارها توسط مسئولان شرکت ملی پخش و وزارت نفت گفته شده بود در احیای کارت سوخت سهمیه بندی در نظر گرفته نشده است اما وقتی با کارت سوخت شخصی اقدام به سوخت گیری می کنیم در صفحه نمایش پمپ عدد ۶۰ لیتر به نمایش در می آید و مصرف کنندگان کارت سوخت می پندارند که این ۶۰ لیتر به معنای سهمیه ۶۰ لیتری است. به همین دلیل دارندگان کارت سوخت شخصی ترجیح می دهند همانند گذشته از کارت جایگاه استفاده کنند و کمتر از کارت سوخت شخصی خود استفاده کنند تا این سهمیه را برای روزهای آتی ذخیره کنند.
موضوع دیگر کمبود کارت سوخت جایگاه در این جایگاه بود. هرچند که هنوز محدودیتی برای عرضه بنزین از طریق کارت سوخت جایگاه اعمال نشده است اما جایگاه دار و متصدیان سوخت رسانی تا وقتی که مطمئن نمی شدند متقاضی کارت سوخت شخصی ندارد کارت سوخت خود را در اختیار متقاضی قرار نمی دادند.
اما موضوع بعد که باید به آن اشاره کرد این است وقتی کارت سوخت جایگاه را مورد استفاده قرار می دهند در این کارت سوخت نیز عدد ۶۰ لیتر نمایش داده می شود که دقیقا مطابق با عددی است که در کارت سوخت های شخصی وجود دارد.
متصدی جایگاه که خود را محمود معرفی کرد به خبرنگار فارس گفت از اواخر سال گذشته این عدد در کارت سوخت جایگاه به نمایش درآمده است که نشان می دهد هر خودرو می تواند با این کارت تا سقف ۶۰ لیتر بنزین بزند و محدودیتی در تعداد خودرو ندارد. اما در کارت سوخت های شخصی مشخص شده است که این کارت برای کدام خودرو است و هر خودرو می تواند در روز ۶۰ لیتر بنزین را با کارت سوخت خود تحویل بگیرد و بعد از ۶۰ لیتر پمپ دیگر به خودرو سوخت تحویل نمی دهد.
وی خاطرنشان کرد: کارت سوخت جایگاه با کارت سوخت شخصی متفاوت است اگرچه ظاهرشان یکی است اما دستگاه براساس اطلاعاتی که در کارت سوخت تعریف شده است می داند که کدامکارت شخصی و کدام کارت مخصوص جایگاه است به همین دلیل نمی توان از کارت شخصی به عنوان کارت جایگاه استفاده کرد.
این گزارش حاکی است پس از سوختگیری از جایگاه خارج شده و به سمت جایگاه دیگری که در اطراف میدان شوش بود حرکت کردیم. اگرچه باک خودرو پر بود و دیگر بهانهای مانند سوختگیری برای ورود به جایگاه نداشتیم اما برای گرفتن اکتان افزا به این جایگاه رفتم.
*جایگاه هایی که هنوز اکتان افزا می فروشند
همانطور که بارها از سوی مسئولان اعلام شد بود جایگاه های عرضه بنزین حق عرضه اکتان افزا ندارند. اما کماکان می بینیم که این کار توسط جایگاه داران انجام می شود. به طوریکه برخی از متصدیان جایگاه به خودروهای گران قیمتی که در جایگاه اقدام به سوخت گیری می کنند پیشنهاد استفاده از اکتان افزا را می دادند که برخی از صاحبان خودرو اقدام به گرفتن اکتان افزا می کردند و برخی نیز به همان بنزینی که دریافت کرده بودند اکتفا می کردند.
با یکی از افرادی که تنها به گرفتن بنزین جایگاه اکتفا کرده بود صحبت کردم و بعد از معرفی خود و اطمینانی که حاصل کرد گفت: اگرچه باید فقط بنزین سوپر برای خودروی خود دریافت کنم اما از وقتی که بنزین با استاندارد یورو ۴ و ۵ در تهران عرضه می شود و با مشخصاتی که از بنزین یورو۴ و ۵ می دانم به همین دلیل دیگر نیازی نمی بینم که از اکتان افزا برای خودروی خود استفاده کنم.
وی ادامه داد: قبل از همگانی شدن اجرای طرح سوخت رسانی با کارت سوخت شخصی نیز از کارت شخصی استفاده می کردم و به همین دلیل بعد از اجرای این طرح با مشکلی مواجه نشدم.
* خداحافظی خودروهای کلاسیک با کارت سوخت
بعد از گرفتن اکتان افزا از یکی از متصدیان جایگاه به سمت بیرون جایگاه و محلی که خودرو را پارک کرده بودم حرکت کردم و به چند جایگاه دیگر در سطح شهر تهران سر زدم.
در یکی از جایگاه ها با اتفاق جالبی مواجه شدم صاحب خودروی بنز ۲۳۰ قدیمی که با گذشت زمان، خودروی خود را تمیز و قابل استفاده نگه داشته بود، به دلیل آنکه جایگاه دار به او بنزین نمی داد داشت با صدای بلند با متصدی جایگاه گفتوگو می کرد.
کمی صبر کردم تا صحبتش تمام شود و عصبانیتش فروکش کند؛ بین 15 تا ۲۰ دقیقه منتظر شدم اما باز هم وقتی به سراغ صاحب خودرو که فردی میان سال بود رفتم با تندی برخورد کرد و گفت چون خودروی من جزو خودروهای کلاسیک محسوب می شود جایگاه دار حاضر نیست با قیمت ۱۰۰۰ تومان با کارت سوختش به من بنزین بدهد. در صورتیکه قبل از اجرای این طرح به راحتی بنزین می گرفتیم اما از وقتی که این طرح اجرا شده است به هر جایگاه عرضه بنزین می روم قیمت های متفاوتی را از من برای یک باک بنزین طلب می کنند.
وی که خود را عابدی معرفی کرد ادامه داد: این خودرو دارای پلاک ملی است و به دلیل علاقه ای که به خودروهای کلاسیک دارم آن را با هزار زحمت در سال ۹۵ خریداری کرده ام اما این خودرو کارت سوخت ندارد و در موقع خرید هم فروشنده کارت سوخت نداشت که به من تحویل دهد.
وی گفت: هیچ وقت فکرش را نمی کردم که دولت بخواهد کارت سوخت را دوباره احیا کند در غیر این صورت هرگز این خودرو را نمی خریدم.
به گفته عابدی از وقتی که این طرح اجرا شده است برای یک باک بنزین ۶۰ لیتری که ۶۰ هزار تومان ارزش دارد از او تا ۱۰۰ هزار تومان هم گرفته اند. به همین دلیل دیگر داشتن این خودرو ها صرفه اقتصادی ندارد و باید این خودروها را در موزه گذاشت.
* اعمال محدودیت سرخود برخی جایگاه داران در دادن کارت سوخت جایگاه
پس از جدا شدن از این فرد به مسیر خود ادامه داده و به دیگر جایگاه های سطح شهر رفتم؛ در بین راه خبری شندیم که برخی از جایگاه های سطح شهر مخصوصا جایگاه های در نیمه شمالی تهران در ازای دادن کارت جایگاه به متقاضیان وجه اضافه تری را دریافت می کنند. برای پیگیری این موضوع به چند جایگاه دیگر در مناطق شمالی تهران رفتم.
در یکی از همین جایگاه های شمال شهر متصدی جایگاه قیمت بنزین با کارت جایگاه را لیتری ۱۳۰۰ تومان محاسبه می کرد و در جایگاهی دیگر در همان منطقه متصدی به متقاضی می گفت اگرچه قیمت بنزین با کارت جایگاه ۱۰۰۰ تومان است اما چون باید با کارت شخصی بنزین بزنی و این کار را نمی کنی در صورتی که کارت جایگاه را بدهیم ۵۰۰۰ تومان اضافه تر میگیریم که گاهی بسته به فرد متقاضی این رقم تا ۱۰۰۰۰ تومان نیز می رسید.
وقتی با متصدی جایگاه ها صحبت کردم میگفتند این کار از بالا به ما تکلیف شده است و مامور به اخذ این وجوه هستیم.
بلافاصله با سخنگوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی تماس گرفتم و در این باره از وی سوال کردم. وی اعلام کرد تا کنون هیچ محدودیتی برای استفاده از کارت سوخت جایگاه از سوی شرکت ملی پخش تعیین نشده است و اگر متقاضی چنین مواردی را مشاهده کرد باید این موضوع را به اطلاع شرکت پخش از طریق شماره ۰۹۶۲۷ برساند تا موضوع در کوتاه ترین زمان ممکن رسیدگی شود.
در ادامه موضوع خودروهای کلاسیک را نیز مطرح کرد که فاطمه کاهی در پاسخ گفت: صاحبان این خودرو هرچند که دارای پلاک ملی هستند اگر از گذشته کارت سوخت دارند می توانند از کارت خود استفاده کنند و اگر کارت سوخت ندارند، براساس تصمیم اتخاذ شده دیگر برای این خودروها کارت سوخت جدید صادر نمی شود.
براساس اعلام مسئولان شرکت ملی پخش فراورده های نفتی از زمان آغاز طرح تا کنون فقط ۵ تا ۶ درصد از دارندگان کارت سوخت شخصی از این کارت استفاده کرده اند و ما بقی ترجیح داده اند که از کارت سوخت جایگاه حتی در مواردی با وجود پرداخت قیمت بالاتر استفاده کنند.
زیرا همانطور که در ابتدای گزارش اشاره شده بود هنوز باور ندارند که استفاده از کارت سوخت بدون در نظر گرفتن سهمیه بندی است به همین دلیل به نظر می رسد اطلاع رسانی در این بخش باید قوی تر از گذشته باشد و حتما محدودیت هایی از سوی شرکت پخش و متصدیان امر برای استفاده از کارت سوخت جایگاه به منظور استفاده حداقلی از این کارت ها اندیشیده شود تا استفاده از کارت سوخت شخصی بتواند اثرات موثر خود را در کاهش مصرف بنزین بگذارد.