رئیس گروه مطالعات اجتماعی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، گفت: به عنوان معلم و مولف احساس می‌کنم آگاهی در سطح جامعه باید بالا برود چرا که مخاطب آگاه منجر به این می‌شود که در سینما فیلم آگاهانه تولید کند.
در ادامه برنامه های تخصصی چهل‌ونهمین جشنواره فیلم رشد، نشست تخصصی «سینمای متعهد اجتماعی در نسبت با تعلیم و تربیت» با حضور محمد عارف، عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه آزاد، علیرضا دریا بیگی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و نازیا ملک‌محمودی، رئیس گروه مطالعات اجتماعی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و جمعی از فرهنگیان در سالن شماره ۲ سینما فلسطین برگزار شد.
در این نشست، نازیا ملک‌محمودی، رئیس گروه مطالعات اجتماعی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، مدرس دانشگاه، فعال حوزه پژوهشگری مطالعات اجتماعی و حوزه مطالعات زیست محیطی در خصوص دستاوردهای آموزش و پرورش درباره تالیف کتاب‌های درسی در نظام آموزشی، سبک زندگی و هویت و مسائل زیست محیطی، گفت: در سال‌های گذشته تغییرات اساسی در برنامه درسی رخ داده که یکی از این اتفاقات خوب در حوزه مطالعات اجتماعی است. منظور مطالعات اجتماعی مجموعه کتاب‌های دوره عمومی سوم ابتدایی تا پایه نهم است که شامل سه درس تاریخ، جغرافیا و علوم اجتماعی می‌شود.
وی ادامه داد: برنامه درسی کتاب مطالعات اجتماعی برنامه‌ای بود که حدود ۱۱ سال مطالعه شد و کارگاه‌های آموزشی مختلف، نظر سنجی‌ها و نیاز سنجی‌های متعددی در سطح معلمین و جامعه انجام شد تا برنامه مصوب و اجرایی شود. دیدگاهی که در کتاب‌های مطالعات اجتماعی وجود دارد، این است که دانش‌آموز با مسائل اجتماعی آن‌طوری که در سطح جامعه وجود دارد باید آشنا شود.
ملک‌محمودی افزود: در کتاب درسی پایه چهارم مبحثی به نام «حریم شخصی» شروع کردیم و به زبان ساده دانش آموزان را از حریمی که دارند مطلع کردیم که کسی اجازه ورود به حریم او را ندارد به طور مثال قبل از شروع این درس به معلمان توصیه کردیم در جلسات با خانواده‌ها فیلم «هیس دخترها فریاد نمی‌زنند» را به نمایش بگذارند، چرا که تصویر و فیلم بحث آموزش را برای دانش‌آموزان و خانواده‌های آنان ساده‌تر خواهد کرد.
ملک محمودی در خصوص مسائل محیط زیست گفت: اکنون مسائل محیط‌زیست به یک دغدغه تبدیل شده اما در کتاب‌های مطالعات اجتماعی از پایه سوم تا یازدهم دانش‌آموزان را با مصرف بهینه، حفاظت از منابع آشنا کرده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: امیدوارم نسلی که پرورش آنها را برعهده گرفتیم، در نهایت حافظ محیط زیست باشند و وطن‌شان را مثل خانه خود دوست داشته باشند.
ملک‌محمودی گفت: حال سینما زیاد خوب نیست اما در این مدت فیلم‌ها و تئاترهای خوبی به نمایش گذاشته شده‌اند و به عنوان معلم و مولف احساس می‌کنم آگاهی در سطح جامعه باید بالا برود چرا که مخاطب آگاه منجر به این می‌شود که در سینما آگاهانه فیلم تولید کند همچنین کارگردانان ما باید به سمت فیلم‌هایی بروند که مخاطب از آن استقبال کند و سینما گیشه‌پسند نباشد.
دانش‌آموزان را به تولید فیلم تشویق کنیم
علیرضا دریابیگی، عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، متخصص و پژوهش‌گر در حوزه سینما درباره اقدامات آموزش‌وپرورش درباره معرفی مسائل اجتماعی با کمک قلم و فیلم گفت: بزرگترین هدف این‌گونه نشست‌ها در جشنواره بین‌المللی فیلم رشد علاوه بر کودکان و نوجوانان، معلمان است تا بتوانند از اطلاعات آن بهره ببرند.
وی ادامه داد: یکی از مواردی که برای معلمان و دانش‌آموزان می‌تواند انگیزه ایجاد کند، فعالیت به عنوان کنش‌گر اجتماعی کودک است. به معلمان پیشهاد می‌کنم با بستری که در حوزه آموزش و پرورش برای آنها فراهم شده، با عمومیت دسترسی به وسایل تولید فیلم مثل دوربین‌های کوچک، دانش‌آموزان را به تولید فیلم تشویق کنیم.
دریابیگی افزود: در تمام نقاط کشور قهرمانان و افسانه‌های بسیاری وجود دارد که امکان تبدیل شدن به فیلم و داستان را دارند و هرکدام می‌توانند یک رسانه برای تولید، نگه‌داشتن و ترویج آن شوند، معمولاً برای دانش‌آموزان درام و سینما تازگی دارد. معلمان می‌توانند در شهرها و روستاهای مختلف دانش‌آموزان را به ساخت فیلم تشویق کنند و از محتوایی که در پیرامون آنها وجود دارد استفاده کنند.
عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در خصوص فیلمسازی دانش‌آموزان، گفت: با داستان‌های اسطوره‌ای و نمادین زیاد رو به رو شدیم و بهتر است این داستان‌ها را عمیق‌تر مورد مطالعه قرار دهیم. اگر بتوانیم قصه‌های اسطوره‌ای را تبدیل به تصویر و فیلم کنیم تاثیر بیشتری برای دانش‌آموزان و معلمان خواهد داشت.
او درباره ضرورت فیلمسازی دانش‌آموزان ویادگیری تکنیک‌های فیلمسازی تصریح کرد: فرصتی که معلمان باید برای پرورش این هنر در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند اولویت بیشتری از یادگیری تکنیک‌های ساخت فیلم دارد. برای اینکه بتوانیم آرشیو قوی‌تری از فرهنگ غنی خود بسازیم هیچ عاملی بهتر از فیلم و تصویر نیست چرا که هر فرد می‌تواند مانند یک رسانه عمل کند. چه بهتر که آموزش و پرورش از این امر برای کسانی که تولید اثر دارند استفاده کند به آنها آموزش هم بدهد زیرا به طور همزمان وارد میدان می‌شوند و بر اساس یک نیاز آموزش می‌بینند.
آموزگاران پژوهش‌محوری را اولویت خود قرار بدهند
محمد عارف، عضو هیئت علمی و دانشیار دانشگاه آزاد در بخش دیگری از این نشست گفت: در ایران متریال و داده‌های مردمی زیادی داریم که از آنها به آن‌از آن‌هابه خوبی استفاده نمی‌شوند تا فرزندان و جوانان مملکت از آنها به خوبی استفاده کنند و به دنیا عرضه کنند. در این سرزمین نزدیک ۳۰ قوم داریم که با آداب و رسوم مختلف کنار هم زندگی می‌کنند. دعاها، ترانه‌ها و لالایی‌هایی که اکنون برای ما به یادگار مانده از فیلترهای نیاکان ما گذشته و به دست ما رسیده، اما ما با آنها چه کرده‌ایم؟ کهولت پژوهشگران ما باعث شده از همه چیز دور باشیم.
وی ادامه داد: حوزه انسان‌شناسی بصری از ما توقع دارد آدم‌هایی که آموزش می‌بینند حتما ردی از خود به جای بگذارند اما آیا در مملکت ما با این همه لهجه، گویش، آداب و رسوم و… توانستیم آثار خوبی به جا بگذاریم که در ذهن کودکان بماند و تا سال‌ها بعد از شنیدن آنها لذت ببریم؟ فکر می‌کنم در این زمینه خیلی تنبلی کرده‌ایم و این مسئولیت بر دوش آموزگاران سنگینی می‌کند.
عارف افزود: انتظارم از آموزگاران این است پژوهش محوری را اولویت خود قرار بدهند، آموزگاران باید بدانند انسان محور اصلی است که در این قسمت نیز چهار دریچه انسان‌شناسی فیزیکی یا زیستی، انسان‌شناسی فرهنگی، انسان‌شناسی زبان‌شناسی و انسان‌شناسی باستان‌شناسی هم باز می‌شود.
