طرح اقدام ملی مسکن در حالی این روزها با آغاز ثبت نام وارد مرحله جدی تر خود شده است که برخی گمانه زنیها نشان می دهد اگر دولت توجه ویژه ای به این طرح نشان ندهد این طرح همانند مسکن مهر درگیر مشکلاتی خواهد شد.
وزارت راه و شهرسازی در راستای کمک به تامین مسکن، طرح اقدام ملی مسکن را در قالب احداث ۴۰۰ هزار واحد مسکونی برنامهریزی کرده است که ثبتنام از متقاضیان در ۱۰ استان آغاز شد.
این طرح اگر چه به گفته وزیر راه و شهرسازی نیازمند مصوبه مجلس نیست و در قالب قانون ساماندهی حمایت از تولید و عرضه مسکن است اما به نظر می رسد این طرح اگر چه در تعداد پایینی نسبت به طرح مسکن مهر پایه گذاری شده است اما همین تعداد اندک نسبت به طرح مسکن مهر نیز نشان می دهد که بدون مشکل نخواهد بود و احتمالا دولت بعدی برای تکمیل واحدهای مسکونی این طرح اقدام خواهد کرد.
بنابراین گزارش،شرایط طرح اقدام ملی مسکن نشان میدهد که این طرح برای دهک متوسط جامعه است و متقاضیان باید بیش از ۵۰ میلیون تومان آورده نقدی داشته باشند و بتوانند ماهانه اقساط یک میلیون تا دو میلیون تومان را پرداخت کنند.همین تفاوت در آورده متقاضیان است که نشان می دهد احتمالا طرح اقدام ملی مسکن آن مشکلات مسکن مهر را که متکی به آورده متقاضیانی که وضعیت مالی مناسبی نداشتند نخواهد داشت.
برخی کارشناسان موافق این طرح بر این باور هستند که ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی مسکن پس از شش سال بلاتکلیفی در بخش مسکن می تواند امیدوار کننده باشد.
هر چند انتقادهایی به طرح اقدام ملی مسکن علیرغم استقبال از این طرح هنوز پابرجاست و گفته می شود تسهیلات وام بانکی به مبلغ ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان با نرخ ۱۸ درصد از استطاعت متقاضیان خارج است.
اما مهمترین نکته در طرح اقدام ملی مسکن که به نظر می رسد مشکلات را در آینده بیشتر کند مشخص نبودن قیمت نهایی واحدهای مسکونی ساخته شده است. وزارت راه و شهرسازی متوسط قیمت ساخت آپارتمان در طرح اقدام ملی مسکن را از دو تا ۲،۵ میلیون تومان در هر مترمربع اعلام کرده است یعنی یک واحد آپارتمان ۷۵ متری ۲۰۰ میلیون تومان تمام میشود.
آیا مسکن ملی به سرنوشت مسکن مهر دچار می شود؟
این موارد جزئی و نامشخص پیش از آغاز طرح اقدام ملی این گمانه زنی را در ذهن ترسیم می کند که آیا طرح اقدام ملی مسکن نیز به سرنوشت طرح مسکن مهر دچار خواهد شد؟آیا طرح اقدام ملی مسکن در حجم بسیار کوچکتر از مسکن مهر موفق عمل خواهد کرد یا اینکه این طرح نیز مثل مسکن مهر به دولت بعدی موکول خواهد شد؟
کارشناسان می گویند که دولت می تواند با در نظر گرفتن مشکلات مسکن مهر و شناسایی آنها مسکن ملی را بهتر اجرا کند.
مهدی غلامی کارشناس مسکن در پاسخ به این سئوال که آیا مسکن ملی نیازمند مصوبه مجلس است و اینکه آیا این طرح به سرنوشت مسکن مهر دچار می شود؟گفت:مسکن مهر نیز مصوبه مجلس نداشت و با استفاده از قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن اجرایی شد بنابراین طرح اقدام ملی مسکن نیز از این قانون تبعیت کرده است.
وی با اشاره به اینکه هر دو طرح یاد شده با استفاده از ظرفیت های قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن اجرایی شده است اظهار داشت:برای اینکه طرح اقدام ملی مسکن به سرنوشت طرح مسکن مهر دچار نشود و به دولت بعدی موکول نشود باید مجلس ورود کند و این طرح را به عنوان مطالبه جدی متقاضیان عنوان کند.
غلامی ادامه داد:به هر حال طرح ملی مسکن طرح خوبی است اما باید تداوم داشته باشد و قبل از اتمام ۴۰۰ هزار مسکن مورد اشاره در طرح اقدام ملی مسکن پروژه جدیدی آغاز شود و اتفاقا این بار تعداد آن بیشتر از ۴۰۰ هزار باشد چرا که کشور نیازمند تولید و عرضه مسکن برای متعادل شدن بازار است.
*آسیب شناسی مسکن مهر مسکن ملی را موفق می کند
محسن بهرام غفاری کارشناس مسکن در پاسخ به این سوال که آیا مسکن ملی به سرنوشت مسکن مهر دچار می شود و آیا راهکاری برای این که به آن مشکل دچار نشود وجود دارد گفت:نمی خواهم بگویم که دولت از مسکن مهر درس بگیرد اما باید آسیب شناسی مسکن مهر را پیوست طرح اقدام ملی مسکن کند.
وی افزود:باید نقاط ضعف مسکن مهر شناسایی شود و تلاش شود تا بصورت سیستماتیک و بر اساس روش های مدیریت پروژه مشکلات را حل کند.پس اگر نقاط ضعف و قوت مسکن مهر شناسایی و در مسکن ملی پیاده شود قطعا این طرح طبق همان وعده ای که داده شده تا سال ۱۴۰۰ به پایان می رسد و دیگر دولت بعدی به فکر تکمیل واحدها نخواهد بود.
*عدم پیاده سازی سیستم مدیریت پروژه ها مشکل طولانی شدن ساخت مسکن است
مهدی روانشادنیا کارشناس اقتصاد مسکن معتقد است که طولانی شدن پروژه ها و پروژه های مسکن موجب مشکلاتی می شود گفت:دلیل طولانی شدن پروژه ها بخشی به دلیل مسائل مالی و بخشی هم به دلیل عدم پیاده سازی سیستم مدیریت پروژه ها و سامانه های مدیریت پروژه است.
وی افزود:متاسفانه سامانه مدیریت پروژه ها کمتر اعمال می شود پس اگر منابع مالی و تسهیلات به خوبی تامین و فراهم شود و سرمایه گذاران به خوبی از طرح اقدام ملی حمایت و سرمایه خود را وارد کنند می توان به موفقیت طرح در زمان مقرر امیدوار شد.
روانشادنیا ادامه داد:اگر می خواهیم طرح اقدام ملی مسکن در زمان مقرر به پایان برسد باید ساز و کاری برای مدیریت پروژه داشته باشیم.
این کارشناس اقتصاد مسکن تاکید کرد:به اعتقاد بنده به نظر می رسد به دلیل نبود ساز و کار مدیریت پروژه این ۴۰۰ هزار مسکن در قالب طرح ملی نتواند در موعد مقرر به پایان برسد .
به گفته وی ،به هر میزان که دولت به بخش خصوصی اعتماد بیشتری کند و شرایط را تسهیل کند شک نکنید که طرح اقدام ملی مسکن در دو یا سه سال آینده به پایان می رسد.
استقبال متقاضیان مسکن ملی تنها بعد از چند روز از آغاز ثبت نام نشان می دهد که متقاضیان پنهان مسکن اگر دولت شرایطی ایجاد کند تا آنها را مسکن دار کند آنها هر چند با شرایط سخت حاضر هستند که برای خانه دار شدن اقدام و به خود فشار بیاورند (واژه فشار آوردن را اخیرا محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی برای خانه دار شدن استفاده کرد).
پس دولت اگر قصد دارد این طرح را در موقع و زمان مقرر شده به پایان برساند باید از تمام ظرفیت ها استفاده کند تا این طرح نیز همانند طرح مسکن مهر به دولت بعدی واگذار نشود و در این میان مردم ضرر نکنند.