مسجد هدایت به‌عنوان یکی از کانون‌های مبارزه سیاسی مکتبی، سابقه‌ای مستمر و ممتد در بیدارگری و جنبش اجتماعی مردم ایران دارد.
در سال ۱۳۲۷ هجری شمسی به همت آیت‌الله طالقانی و به امامت ایشان، مسجد هدایت تأسیس شد.(این مسجد، قبل از آن، تکیه‌ای بیش نبود و تنها در ایام محرم گشوده و مراسم سوگواری در آن برگزار می‌شد.) واقع‌شدن مسجد هدایت در مجاورت سینما پارک در خیابان استانبول(اسلامبول) و نزدیکی به لاله‌زار (که یکی از مراکز تجمع و تفریح مردم آن روز تهران بود) بر اهمیتش افزود و آن را در کانون توجه اقشار مختلف بازار، توده مردم و به‌ویژه دانشجویان و دانشگاهیان قرار داد و این مکان به‌عنوان پایگاهی برای مبارزه و آموزش و اشاعه فرهنگ انقلابی و اسلامی به شمار می‌رفت. مرحوم آیت‌الله طالقانی در سال ۱۳۴۳ در مسجد هدایت دروس خود را پایه‌گذاری کرد. از همان سال‌ها این مسجد را به‌عنوان پایگاهی برای مبارزه با نظام ستم‌شاهی قرار داد. آیت‌الله طالقانی در دوران امام جماعت خود در مسجد هدایت جلسات تفسیر قرآن و سخنرانی علما و برخی روشنفکران را ترتیب داده بود و هر بار که ایشان به زندان می‌رفت یا ممنوع المنبر می‌شد سخنرانان دیگری در این مسجد، و بیشتر شب‌های جمعه سخنرانی داشتند.
این مسجد در حوادث مهم تاریخی چون قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، آغاز مبارزات مسلحانه و شکل‌گیری انقلاب اسلامی، مرکز آموزش مذهبی و سازمان‌دهی نیروهای مبارز علیه رژیم با رهبری و زعامت امام خمینی(ره) بوده است. به‌ویژه بعد از تبعید امام خمینی(ره) از ایران این مسجد به یکی از کانون‌های فعال مبارزان و گویندگان انقلابی تبدیل شد.
فرصتی دست داد تا خبرنگار آژانس خبری تحلیلی آزاد از سر کنجکاوی و همچنین ادای فریضه عصر یک روز زمستانی قدم به مسجد هدایت بزند، مسجد هدایتی که توانست در آن دهه های لودگی منطقه لاله زار و استانبول را از چنبره عیاشان خوشگذاران برهاند.
اما هیچ نمادی از آیت اله طالقانی در این مسجد نیافتیم ، شاید رهپویان خوبی نبودیم اما طالقانی ، محفل قرانی و اخلاقیش در مسجد هدایت فراموش نشدنی هستند.
روح این روحانی وارسته قرین رحمت الهی باد.
